De Gouden Koets

Vanmiddag spreekt koningin Beatrix de Troonrede uit. Leden van de Staten-Generaal, het kabinet en andere hoogwaardigheidsbekleders komen samen  in de Ridderzaal om de plannen van  de regering te horen. Prinsjesdag is ook een dag vol ceremonieel.  De Gouden Koets is daar een onderdeel van. 

 

Met acht paarden rijdt de Gouden Koets vandaag weer uit. Zoals het sinds 1903 jaarlijks doet op de derde dinsdag in september. Maar de koets wordt ook gebruikt bij andere belangrijke evenement rondom het staatshoofd of diens opvolger, zoals de doop van prinses Juliana (1909) en het huwelijk van prins Willem-Alexander met Máxima Zorreguieta (2002).  

De Gouden Koets was een huldeblijk (een cadeau) aan koningin Wilhelmina van de bevolking van Amsterdam. Voor het inzamelen van het benodigde geld was de Vereeniging van het Amsterdamsche Volk tot het Aanbieden van een Huldeblijk aan H.M. Koningin Wilhelmina opgericht. Oorspronkelijk zou de koets bij haar inhuldiging op 6 september 1898 worden aangeboden, maar weigerde cadeaus aan te nemen. Volgens Thijs van Leeuwen en Alberto Stofberg had dit te maken met protesten in Nederland tegen de overdreven pracht en praal bij de kroning van tsaar Nicolaas II in hetzelfde jaar. De koets is een dag later, op 7 september 1898 in ontvangt genomen. De eerste keer dat de koets uitreed bij het huwelijk van koningin Wilhelmina en prins Hendrik (1901).  

De latere autofabrikant, de gebroeders Spijker, ontwierpen en bouwden de koets in Hollandse renaissancestijl. De koest was van Javaans teakhout en bekleed met bladgoud. Voor de gebogen vorm van de kroonlijst is gekozen omdat de koningin in de koets wilde kunnen staan. De consequentie van de gekozen vorm wordt elk jaar weer duidelijk als de koetsier onder de toegangspoorten van het Binnenhof moet doorrijden. In het televisiecommentaar wordt hieraan altijd gerefereerd.

De Gouden Koets is met allegorieën versierd. De paneelschilderingen zijn door Nicolaas van der Waay gemaakt en het beeldhouwwerk door Atelier Van den Bossche en Crevels. Op het linker zijpaneel is een symbolische voorstelling gemaakt van de hulde aan Nederland. Het rechter zijpaneel symboleert de hulde aan de koloniën. Op de voorzijde wordt de toekomst en op de achterzijde het verleden afgebeeld. Op het dak dragen vier figuren het rijkszwaard, de scepter en de kroon op een kussen. Rondom de kroonlijst zitten de provincieswapens van de elf provincies (Flevoland bestond nog niet) en het stadswapen van Amsterdam.

voorstudie linker zijpaneel

Het interieur is van zijden petit-point-naaldwerk. Op de bekleding zijn onder meer een stralende zon en oranjebloesem strooiende cherubijntjes afgebeeld. Het borduurwerk is voor een deel gemaakt door meisjes uit weeshuizen.

meer berichten over het koningshuis
Vandaag in de geschiedenis: De slag om de Blauwbrug
Een koninklijke kerstviering
Vandaag in de geschiedenis: Inhuldiging van koningin Wilhelmina

Plaats een reactie